Huế, rạng sáng ngày 23 tháng 8 năm 2021
Những ngày gần đây, nhiều đêm, tôi không ngủ. Chẳng rõ tại sao, tôi cứ trằn trọc tới khuya rồi có hôm trời sáng lúc nào chẳng hay. Tôi nằm trước ô cửa sổ mở rộng và nhìn ra bầu trời lấp lánh sao.
Một buổi, sau chiều mưa tầm tã, trời đêm trong trẻo không gợn mây. Cứ như thể mọi tầng mây đã theo cơn mưa trút xuống hết và nay chẳng còn gì rào ngăn giữa khoảng mênh mông mặt đất và muôn vì sao trên cao. Tôi nhìn lên trời từ cửa sổ bên giường ngủ. Khung trời màu đen ánh xanh, lấm tấm muôn hạt sáng lấp lánh. Tôi nhớ những ngày ở quê, tôi cũng nằm trên giường và nhìn ra một ô cửa không khác ô cửa này là mấy, nhìn lên bầu trời cũng hệt bầu trời đêm nay. Đây rồi, khoảnh khắc ấy, khi tôi gặp lại những thân quen và biết rằng những thân quen vẫn theo chân tôi, như vầng trăng dẫu mọc ở mảnh đất nào cũng vẫn là ánh trăng quen thuộc của muôn năm ký ức.
Chẳng có bất cứ tiếng động nào phá vỡ không gian của đêm. Thành phố này, ngay cả vào ban ngày, cũng không ồn ã như thành phố cũ của tôi, hay như bất cứ thành phố lớn nào tôi từng tới. Đêm ở đây là tịch lặng. Tôi nghe tiếng loạt xoạt của những tàu lá chuối va vào nhau trong cơn lay động của gió. Trong khoảng thinh lặng này, tôi chợt nhớ ý thơ của nhà thơ Hàn Mặc Tử:
Không một tiếng gì nghe động chạm,
Dẫu là tiếng vỡ của sao băng!
Một ánh nhấp nháy trôi qua khoảng trời đêm. Một chiếc máy bay. Vào giờ này và giữa tình hình dịch bệnh làm tất cả các sân bay gần như ngừng hoạt động mà vẫn có máy bay bay qua sao? Tôi thầm đoán xem ấy sẽ là chuyến bay đi đâu. Có thể là một chuyến bay ra nước ngoài; hoặc có thể là một chuyến bay nước ngoài đưa công dân về nước… Tôi nhớ về những đêm thức khuya trực ở nhà ga Nội Bài.
Những đêm nhà ga quốc tế đến giờ vãn chuyến, tôi đi trong sân ga nay đã vắng bóng người. Tôi đi trong một không gian lặng thinh bất động của một sân ga kiệt quệ sau ngày dài, kiếm tìm những giờ phút ngơi nghỉ hiếm hoi để khi ánh ngày rạng lại bừng tỉnh với những dòng người tập nập tới lui. Một người đàn ông cô độc ngồi trên băng ghế ở sảnh chờ chuyến đến, lặng yên, đợi chuyến bay cuối cùng trong ngày. Ông chờ ai? Người thân, người bạn, hay con cái, trong giờ này của đêm, chuyến bay cuối? Một thinh lặng khắc khoải trong cái thinh lặng ngột ngạt của nhà ga.
Những đêm nhà ga quốc nội chỉ còn lưa thưa vài bóng người lẻ loi nằm gá trên những băng ghế sắp thành hàng. Một vị khách ngoại quốc hỏi tôi nhà ga có đóng cửa không. Không, tôi nói, chúng tôi mở cửa hai mươi tư trên bảy. Những dáng người nằm, ngồi, co ro trên khoảng ghế bọc da chật hẹp, hẳn đang chờ đợi một chuyến bay trong hàng trăm chuyến bay của ngày hôm sau. Lỡ chuyến, huỷ chuyến, hoãn chuyến, theo xe khách đến quá sớm… có muôn vàn lý do để một người gửi tạm giấc ngủ của mình trong sân ga. Tôi đi giữa những hàng ghế trong ánh điện nay đã giảm sáng chỉ còn một nửa. Yên tĩnh quá, tới nỗi một cái trở mình cũng vang vọng trong sảnh ga lạnh lẽo.
Hay những đêm của quãng thời gian này một năm trước đây thôi. Những đêm sân ga quốc tế chỉ còn lác đác vài chuyến bay đi đưa người xuất khẩu lao động hay đôi chuyến bay đưa công dân về nước. Nhà ga chìm trong tăm tối, thi thoảng một ánh đèn sáng choang xem vào khoảng tối, làm những chiếc bóng của hàng cột cao, của một băng ghế, của một khung cửa chấn song, đổ dài, hằn in cô quạnh vào không gian. Tôi đi giữa những khoảng tối và sáng, tiến về phía căn phòng nghỉ đêm, trong cái thinh lặng, giờ đây ngày cũng như đêm, luôn bao trùm nơi này.
Một ánh đèn máy bay nhấp nháy trong bầu trời đêm mà gợi tôi về nhiều ký ức đến thế. Tôi từng quá gắn bó với những nhà ga sân bay…
Tôi thò tay ra ngoài cửa sổ. Trời đêm lạnh. Những ngày này, dẫu ban ngày có nắng nóng tới ba sáu, ba bảy độ thì tới nửa khuya trời cũng lạnh. Những cơn mưa chiều càng làm không khí trời đêm thêm the thắt. Đưa tay ra ngoài khung cửa mở rộng, tôi có cảm giác mình chạm được vào con vật lạnh lẽo ấy. Cái lạnh se sẽ, nhè nhẹ đậu lên thịt da. Hơi lạnh trở mình trong làn gió làm đôi tay như có cảm giác đang chạm vào một mặt nước hồ thu hay một tấm vải nhung mỏng mảnh nhuốm lạnh đầu đông.
Hơi lạnh làm tôi nhớ những đêm thu Hà Nội. Tôi ngồi nơi ô cửa sổ tầng bốn của căn nhà tập thể cũ kỹ. Ánh đèn học màu vàng vọt. Tôi đưa tay lại gần cây đèn, mong xua đi chút lạnh mới chớm trong cơn gió heo may lùa vào qua cửa. Trước mặt, cuốn sách cũ mòn của đứa bạn học, kể câu chuyện một thế giới xa xôi, mở dang dở. Dưới đường, những ánh vàng vọt khác, của những cây đèn đường cao, chòng chọc rót xuống mặt con ngõ vắng im ắng. Lại một thinh lặng khác, thinh lặng của đêm phố.
Ngày ấy, con ngõ dưới ô cửa sổ nhà tôi, về đêm, chẳng bao giờ có bóng người. Một nhánh sông đen đúa bẩn thỉu chảy ngang, mà trong những đêm cô tịch có khi nghe rõ được tiếng nước róc rách nhỏ ra từ miệng cống xuống lòng sông. Từng có thời, bên cây cầu không lan can bắc ngang khúc sông, người ta trồng một cây hoa sữa. Đêm thu, những cơn gió lạnh đi ngang cửa sổ vương mùi hoa. Trong một ngách giữa muôn ngõ ngách chạy ngoằn ngoèo đan chéo vào nhau, một tiếng rao đêm vẳng lại, nghe vừa như gần, vừa như xa, loãng ra trong bầu không hiu hắt.
Đêm. Thinh lặng của đêm. Tôi vẫn luôn làm bạn với đêm như thế, dẫu cho có bao nhiêu năm thời gian đã trôi và hẳn vẫn mãi thế dẫu bao nhiêu năm thời gian có trôi thêm nữa.
Đêm nay là đêm trăng rằm, sao trời mờ đi dưới ánh trăng. Trăng rót sáng lên những mái nhà thấp mấp mô; trăng lấp lánh trên đường lượn của tàu lá chuối rách tả tơi vì gió. Ánh trăng, thật buồn khi ánh trăng không rót vào ô cửa sổ này. Nếu có, hẳn tôi sẽ còn những ký ức khác để nhớ và để kể…